Historia kultu bł. o. Jana Beyzyma SJ w Bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie
O. Jan Beyzym i Kraków
Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie jest ważnym ośrodkiem kultu bł. o. Jana Beyzyma. To właśnie z tego miasta w 1898 r. o. Jan wyruszył z misją na Madagaskar, gdzie przez 14 lat opiekował się chorymi na trąd. Przed wyjazdem odwiedzał siostry karmelitanki na Wesołej przy ul. Kopernika, a także przy ul. Łobzowskiej. Zaprzyjaźnił się z nimi, tak że w przyszłości stały się one modlitewnym zapleczem dla jego misjonarskiej posługi. Do dzisiaj w obu Karmelach z pietyzmem przechowuje się listy własnoręcznie pisane przez o. Beyzyma.
Przy ul. Kopernika nie było jeszcze wtedy jezuickiej bazyliki, w tym miejscu stała niewielka kaplica, obok której mieszkała wspólnota jezuitów. W tym czasie rozwijało się Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy powstałe w 1872 r. To właśnie tu wydawane były „Misje Katolickie” prowadzone przez o. Czermińskiego. Na łamach pisma publikowane były listy o. Jana Beyzyma, w których opisywał tragiczny los trędowatych na Madagaskarze. O swojej pracy duszpasterskiej pisał 28 czerwca 1902 r. do karmelitanek w Krakowie: „Moje pisklęta odprawiły rekolekcje, wprawdzie niełatwo to szło, no ale poszło. Teraz wciąż uczymy się katechizmu, ale zastosowując go na każdym kroku do życia codziennego, tj. nauczą się na pamięć, jak im tłumaczę, jak umiem i mówię, a kiedy zrozumieją, to im wciąż powtarzam, że muszą to w czyn wprowadzić, bo inaczej wszystko na nic. Dzięki Bogu, bardzo wprawdzie jeszcze słabiutko, ale już zaczyna się moje czarne ptactwo odrywać od ziemi tej, a podnosić serce do Nieba. W obyczajach zauważyłem już trochę zmiany na lepsze – dzięki za to Matce Najświętszej, która to sprawia, a potem moim drogim Matkom, które to wymadlają u Matki Najświętszej”.
O. Jan Beyzym zmarł w opinii świętości 2 października 1912 r. w Maranie na Madagaskarze. Jego postać była dość szeroko znana Polakom żyjącym pod trzema zaborami. Wybuch I wojny światowej w 1914 r., a następnie jeszcze bardziej okrutnej II wojny światowej na wiele lat oddalił rozpoczęcie procesu jego beatyfikacji.
ks. Marek Wójtowicz SJ
Przebieg procesu beatyfikacyjnego
Otwarcie dochodzenia kanonicznego dotyczącego życia i świętości o. Jana Beyzyma odbyło się dopiero 17 grudnia 1984 r. w Kurii Metropolitalnej w Krakowie (dokonał go ks. kard. Franciszek Macharski), a następnie w Fianarantsoa na Madagaskarze. Wicepostulatorem procesu był o. Czesław Drążek SJ, zmarły w 2009 r. 6 czerwca 1986 r. nastąpiło zamknięcie procesu w kaplicy Kolegium Jezuitów przy ul. Kopernika 26 w Krakowie. 21 grudnia 1992 r. w Sali Konsystorza w Watykanie, w obecności Jana Pawła II, został ogłoszony Dekret Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, stwierdzający heroiczność życia i cnót Sługi Bożego o. Jana Beyzyma SJ.
13 marca 2002 r. ks. kard. Franciszek Macharski zamknął dochodzenie kanoniczne super miro w archidiecezji krakowskiej, dotyczące nadzwyczajnego uzdrowienia młodego człowieka (po wypadku drogowym w 1997 r.), przypisywanego wstawiennictwu Sługi Bożego o. Jana Beyzyma SJ. Zgromadzona dokumentacja procesowa, na którą składają się zeznania świadków, opinie lekarzy oraz inne materiały, została przekazana do analizy i oceny przez Kongregację Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie.
W bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie drugiego dnia każdego miesiąca o godz. 15.30 sprawowana była Msza św. o rychłą beatyfikację Sługi Bożego o. Jana Beyzyma. Wierni żarliwie prosili Boga o potrzebne łaski za przyczyną „Posługacza trędowatych”; modlili się przed jego relikwiami, kośćmi z prawej ręki, którą wielekroć jako kapłan błogosławił, którą opatrywał ropiejące rany chorych na trąd i którą pisał listy. W animowanie modlitwy o beatyfikację o. Jana Beyzyma bardzo aktywnie włączyli się członkowie Towarzystwa Przyjaciół Trędowatych, którzy obecnie pomagają ośrodkom dla trędowatych na Madagaskarze oraz w Indiach. Jego przedstawiciele czytali Słowo Boże oraz modlitwę wiernych. Odczytywali też fragmenty z listów o. Beyzyma.
Sarkofag i relikwie o. Jana Beyzyma
Relikwia Błogosławionego znajduje się w skrzyneczce wykonanej na Madagaskarze z palisandrowego drewna. Została ona przywieziona do Polski wraz z cenną relikwią 19 grudnia 1993 r. przez ówczesnego prowincjała Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego, o. Mieczysława Kożucha SJ. 2 października 1994 r. relikwie umieszczono w sarkofagu przy jednym z filarów naszej bazyliki. Jest tam także popiersie misjonarza Czerwonej Wyspy, wykonane przez krakowskiego rzeźbiarza Czesława Dźwigaja. Podstawę epitafium zdobi relief wykonany także w brązie, który ukazuje o. Jana Beyzyma pośród swych podopiecznych. Relief został wykonany na podstawie autentycznego zdjęcia. Przez pancerną szybę można zobaczyć palisandrową skrzyneczkę zawierającą relikwię. Po ekshumacji dokonanej na Madagaskarze doczesne szczątki Błogosławionego umieszczono w marmurowym sarkofagu w Maranie w kaplicy, którą o. Beyzym wybudował i przyozdobił dla swych podopiecznych.
Wielką radością była dla wszystkich wiernych beatyfikacja o. Jana Beyzyma, jakiej dokonał Jan Paweł II 18 sierpnia 2002 r. na krakowskich Błoniach. Powiedział wtedy o heroicznym opiekunie trędowatych: „Pragnienie niesienia miłosierdzia najbardziej potrzebującym zaprowadziło błogosławionego Jana Beyzyma – jezuitę, wielkiego misjonarza – na daleki Madagaskar, gdzie z miłości do Chrystusa poświęcił swoje życie trędowatym. [...] Cieszę się, że ten duch solidarności w miłosierdziu wciąż panuje w polskim Kościele, czego dowodem jest wiele dzieł pomocy społecznościom dotkniętym przez klęski żywiołowe w różnych regionach świata”.
Obchody 10. rocznicy beatyfikacji oraz 100. rocznicy śmierci
W kolejne rocznice beatyfikacji w naszej bazylice dziękowaliśmy Bogu za ten wielki dar dla jezuitów i polskiego Kościoła. Szczególnie uroczyście obchodzona była 10. rocznica beatyfikacji 18 sierpnia 2012 r. Po uroczystej koncelebrowanej Mszy św. odbył się koncert muzyki poważnej. W naszej bazylice przygotowujemy też obchody 100. rocznicy śmierci Posługiwacza Trędowatych.
W niedzielę 30 września 2012 r., Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył w naszej bazylice Ojciec Generał Towarzystwa Jezusowego, Adolfo Nicolas. Po każdej Mszy św. tej niedzieli członkowie Towarzystwa Przyjaciół Trędowatych przybliżali wiernym niezwykłą postać bł. Ojca Jana Beyzyma. Mówili też o swojej aktualnej działalności na rzecz szpitali dla trędowatych w Indiach i na Madagaskarze.
12 października, w liturgiczne wspomnienie błogosławionego, miała miejsce Msza św. o godz. 18.00, która poprzedzona została godzinnym czuwaniem przygotowanym przez jezuickich kleryków w intencji osób konsekrowanych. Zaś o godz. 19.00 odbył się koncert znanego gitarzysty Jana Oberbeka (muzyka klasyczna). Artysta wykonał utwór skomponowany przez siebie specjalnie ku czci bł. ojca Jana Beyzyma SJ.
ks. Marek Wójtowicz SJ