Kaplicę wybudowaną w latach 2014-2017 poświęcono Polakom, którzy zostali brutalnie zamordowani w czasie represji komunistycznych od początku rewolucji październikowej w 1917 roku do pieriestrojki Gorbaczowa. W szczególny sposób represje te dotknęły Polaków zamieszkałych na Kresach w latach 1937-1938. Prześladowania Polaków z tego okresu powszechnie nazywane są „operacją polską". Według historyków w ciągu wspomnianych dwóch lat zamordowano dwieście tysięcy Polaków (por. P. Zychowicz, „Zapomniana operacja polska",„Do Rzeczy" nr 23/174/2015). Tego ludobójstwa dokonał na rozkaz Stalina szef NKWD Nikołaj Jeżow przy użyciu tajnych służb i wielu współpracowników.
MĘCZENNICY ZA WIARĘ I POLSKOŚĆ
Wchodząc do kaplicy, na ścianie po prawej stronie zobaczymy instalację przedstawiającą krzyż, jego poziome ramię to kopia Całunu Turyńskiego. Na pionowym ramieniu zostały natomiast wypisane nazwiska 1500 ofiar tych represji: mieszkańców Greczan, Płoskirowa, Szaróweczki i Maćkowiec. To jednak zaledwie mała cząstka represjonowanych. Z niekompletnej liczby ofiar, jaką podaje nasze miejskie archiwum, takich osób jest około czterdziestu tysięcy tylko w województwie chmielnickim, nie licząc pozostałych terenów Ukrainy i dzisiejszej zachodniej Białorusi, a także dziesiątek tysięcy zmarłych w czasie wielkiego głodu oraz przesiedlonych do Kazachstanu, na Syberię i tam zakatowanych. Można przypuszczać, że ofiar komunistycznych represji jest kilkakrotnie więcej. W archiwum miejskim znajdują się często takie wyroki: „Za przynależność do wrogiej, nacjonalistycznej organizacji pod nazwą «koło różańcowe» wyrok: rozstrzelać".
Nazwiska osób pomordowanych zbierał na początku lat 90. XX wieku Józef Ziembicki, nasz parafianin, który w tym celu chodził od domu do domu i pytał o nazwiska ofiar. Wiele informacji przekazali mu potomkowie represjonowanych, którzy otrzymali dokumenty wydane w latach 60. w naszym miejskim archiwum mówiące o wyrokach skazujących na śmierć za wiarę i za polskość.
KRZYŻ NA ŚCIANIE KAPLICY
Krzyż umieszczony na trzech kręgach: żółtym, brązowym i czarnym ukazuje zbawczą misję Jezusa, który oddał swoje życie za wszystkich ludzi, a dzisiaj nadal żyje w swoim Kościele, w dojrzałych chrześcijanach. Kolor żółty oznacza właśnie tych, którzy mają misję bycia światłem, solą i zaczynem (por. Mt 5,13-16) i w każdym pokoleniu wypełniają misję Jezusa, przyjmując na siebie niesprawiedliwość świata. Kolor brązowy oznacza tych, którzy mają być „oświeceni i posoleni", aby mogli dostąpić zbawienia w Jezusie. Czarny kolor oznacza tych, którzy prześladują chrześcijan i w ten sposób spełniają „misję Judasza". Zaś męczennicy upodobniają się do Jezusa Baranka, który bierze na siebie grzechy świata (por. J 1,29). Przez postawę męczeńskiej śmierci stają się narzędziem zbawienia dla tych, którzy ich nienawidzą. Już na początku istnienia Kościoła było wielu męczenników, a pierwszy z nich - św. Szczepan - dał świadectwo prawdy słów Jezusa o ziarnie, które umiera, ale przez to przynosi owoc (por. J 12,24). Jednym z owoców męczeńskiej śmierci Szczepana było nawrócenie św. Pawła.
O owocach ofiar represji komunistycznego reżimu mówi również Droga Krzyżowa. Cierpiący niesprawiedliwie, wywożeni na Sybir i do Kazachstanu, zabijani, torturowani są Chrystusem idącym na Kalwarię. W tej drodze krzyżowej i śmierci dopełnia się tajemnica zbawienia, a jej finałem jest zwycięstwo Jezusa - Zmartwychwstanie.
IKONA SĄDU OSTATECZNEGO
Po lewej stronie kaplicy znajduje się ikona Sądu Ostatecznego. Obraz ten przedstawia ostatni moment ludzkiej historii, do którego zmierzamy. Wówczas dokona się ostateczne zwycięstwo Boga, drugie przyjście chwalebnego Jezusa, który będzie sądził ludzi i narody. Będzie to jednocześnie zwycięstwo dobra nad złem, miłości nad nienawiścią. Sąd Ostateczny zakończy ludzką historię i rozpocznie się wieczne panowanie Boga razem z Najświętszą Dziewicą Maryją, Archaniołami i Aniołami, i wszystkimi zastępami nieba.
O. Henryk Dziadosz SJ
